TInformacje na tej stronie są przeznaczone dla profesjonalistów posiadających wiedzę medyczną. Potwierdzam, że jestem uprawniony do zapoznania się z materiałami o charakterze naukowym zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi w RP
Unfortunately, as you are not a health care professional we cannot provide you this information.
Helicobacter pylori to bakteria doskonale radząca sobie w kwaśnym środowisku układu pokarmowego człowieka. Dzięki spiralnemu kształtowi i rzęskom na jednym z końców jest świetnie przystosowana do wnikania w błonę śluzową żołądka. Światowa Organizacja Zdrowia poinformowała, że zakażona nią może być ponad połowa społeczeństwa. Częstość infekcji jest różna dla różnych obszarów geograficznych i zależy między innymi od rasy oraz statusu socjoekonomicznego. Najwięcej infekcji notuje się w krajach rozwijających się, natomiast najmniejszy wskaźnik tego typu zakażeń występuje w krajach rozwiniętych. W Polsce odsetek zainfekowanych H. pylori wśród osób dorosłych jest jednym z najwyższych w Europie. Do zakażenia może dojść na drodze oralno-oralnej (np. podczas używania tych samych sztućców czy picia z jednej butelki) lub oralno-fekalnej. Helicobacter pylori występuje także u dzieci i młodzieży. Częstość zakażeń jest najwyższa u dzieci poniżej 5. roku życia. Bakteria przenosi się zwykle w obrębie rodziny, a dziecko najczęściej „przyjmuje” ją od matki. Helicobacter pylori może być przyczyną wielu schorzeń układu trawiennego, m.in. chorób żołądka. Jak przebiega leczenie H. pylori? Czy konieczne jest stosowanie antybiotyków?
H. pylori najczęściej kolonizuje błony śluzowe żołądka (głównie w części przedodźwiernikowej). Można ją znaleźć także w kale lub na płytce nazębnej. U wielu pacjentów infekcja przebiega w sposób bezobjawowy. W takim przypadku mówi się o tzw. fenotypie łagodnego zapalenia błony śluzowej żołądka. Ponieważ schorzenie nie daje żadnych widocznych symptomów, rozpoznania można dokonać jedynie na podstawie badania mikroskopowego. U innych osób infekcja objawia się dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Dolegliwości towarzyszące zakażeniu H. pylori u dzieci są zgoła inne niż u dorosłych. Ponieważ bakteria ma zdolność do szybkiego namnażania się, bardzo szybko kolonizuje błonę śluzową żołądka, może też łatwo wywołać stan zapalny. Na zakażenie Helicobacter pylori mogą wskazywać m.in. nudności, wymioty, zmniejszony apetyt, biegunki, osłabienie, pogorszenie samopoczucia, brak chęci do zabawy, wzdęcia, bóle brzucha i gorączka. Bóle brzucha najczęściej pojawiają się 2-3 godziny po posiłku. Dolegliwości mogą wystąpić także w nocy. Często objawom zakażenia Helicobacter pylori towarzyszy utrata masy ciała. Rodzice w żadnym wypadku nie powinni lekceważyć takich symptomów, ponieważ nieleczona infekcja może doprowadzić do rozwoju poważnych chorób przewodu pokarmowego. Obecność bakterii zwiększa ponadto ryzyko zachorowania na dolegliwości niezwiązane z układem trawiennym, np. niedokrwistość z powodu niedoborów żelaza, deficyty witaminy B, chorobę Waldorfa, przewlekłą pokrzywkę idiopatyczną czy trądzik różowaty.
U osób dorosłych z podejrzeniem zakażenia H. pylori najczęściej wykonuje się gastroskopię lub testy serologiczne. U dzieci takie badania przeprowadza się jedynie w uzasadnionych przypadkach, np. gdy objawy są bardzo poważne lub gdy istnieje podejrzenie choroby organicznej. Jeśli lekarz zdiagnozował u dziecka czynnościowe bóle brzucha, gastroskopia nie jest wskazana. Jak zatem weryfikuje się rozpoznanie? Diagnostyka dzieci w kierunku infekcji H. pylori odbywa się przede wszystkim na podstawie testów: nieinwazyjnych lub inwazyjnych. Ponieważ nie istnieje jeden specyficzny test na obecność H. pylori, standardowo wykonuje się szybki test ureazowy i badanie histopatologiczne.
Infekcja Helicobacter pylori to choroba zakaźna, którą w znakomitej większości przypadków leczy się antybiotykami. Najczęściej stosuje się terapię kombinacją kilku antybiotyków, ponieważ jeden nie jest w stanie wyeliminować bakterii z organizmu. Antybiotykoterapię uzupełnia się o preparaty zawierające substancje zobojętniające kwas żołądkowy. W terapii pierwszego rzutu stosuje się połączenie metronidazolu, bizmutu, tetracykliny oraz inhibitora pompy protonowej w cyklu 10-dniowym. Jeżeli u dziecka występują przeciwwskazania do zastosowania którejś z tych substancji, lekarz zaleca 5-dniową kurację amoksycyliną uzupełnioną 5-dniowym cyklem klarytromycyny z omperazolem i tinidazolem. Można zastosować także terapię jednoczesną, to jest łączne podawanie klarytromycyny, amoksycyliny, tinidazolu i inhibitora pompy protonowej. Antybiotyki należy podawać dziecku ściśle według zaleceń lekarza.
Oprócz terapii antybiotykami, w leczeniu infekcji Helicobacter pylori stosuje się także szczepy bakterii probiotycznych. Dotychczasowa praktyka pediatryczna pokazała, że skuteczne okazują się przede wszystkim bakterie z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium. Zaleca się, by preparaty probiotyczne były uzupełnieniem tradycyjnej antybiotykoterapii. Udowodniono, że probiotyki mogą zmniejszyć efekty uboczne związane ze stosowaniem antybiotyków. Aby złagodzić ból brzucha towarzyszący infekcji H. pylori warto karmić dziecko o regularnych porach. Należy tak planować posiłki, by żołądek dziecka nie był pusty przez długi czas. Dieta powinna składać się z 5-6 posiłków podzielonych na mniejsze porcje.
