Biegunka po antybiotyku u dziecka

Często w ulotkach dołączonych do antybiotyku możemy przeczytać, że wśród reakcji na podanie leku wymieniona jest biegunka. Dlaczego tak się dzieje? Jak radzić sobie, jeśli po podaniu antybiotyku dziecku wystąpi biegunka?

Sytuacja ta nie należy do rzadkości: dziecko jest chore, pediatra dostrzega konieczność podania antybiotyku. Jednak już po jednej – dwóch dawkach zamiast spodziewanej poprawy do objawów infekcji dołącza jeszcze biegunka. Rodzice często niepokoją się, że choroba rozwija się. Tymczasem możliwe, że mamy do czynienia z reakcją na leki.

Czy antybiotyk może być przyczyną biegunki?

W przypadku antybiotyków biegunka towarzysząca ich przyjmowaniu jest jednym z najczęściej spotykanych skutków ubocznych. Może ona wystąpić także u dorosłych, jednak zdecydowanie częściej zdarza się u dzieci. Dlaczego tak się dzieje? Za prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego, a więc także za wypróżnienia, odpowiada w dużej mierze flora bakteryjna w jelitach. Jeśli jest dobrze rozwinięta, trawienie przebiega bez problemów. Tymczasem antybiotyki skutecznie uderzają nie tylko w patogenne bakterie wywołujące chorobę – niszczą też te dobroczynne, które kolonizują nasz układ pokarmowy. Dlatego zażywanie antybiotyków prowadzi do wyjałowienia układu trawiennego, a w konsekwencji do problemów trawiennych, najczęściej objawiających się właśnie biegunką.

Biegunka podczas przyjmowania antybiotyku u dziecka

Gdy podczas antybiotykoterapii pojawi się biegunka, nie ma powodu do większych obaw. Warto jednak uważnie obserwować kał dziecka: dopóki stolec jest tylko rozluźniony, mamy do czynienia z klasyczną reakcją organizmu na wyjałowienie flory bakteryjnej. Jeśli jednak w stolcu zaobserwujemy krew, dużą ilość śluzu czy ropę, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, bo może to świadczyć o wystąpieniu odrębnej infekcji lub zaostrzeniu już istniejącej. Jeśli jednak mamy do czynienia z klasyczną biegunką, wystarczy łagodzenie jej objawów. Najważniejsze, by nie dopuścić do odwodnienia organizmu – biegunka u dzieci jest groźna właśnie dlatego, że prowadzi do szybkiej utraty płynów z organizmu, szczególnie gdy współwystępuje z gorączką i wymiotami. Aby nawodnić dziecko, należy podawać wodę – często i w małych ilościach. Niezbędne jest też zwracanie uwagi na oznaki odwodnienia u dziecka: wysuszone usta i język, wzmożone pragnienie, sucha śluzówka, ból głowy, apatia i senność to sygnały, że należy jak najszybciej uzupełnić płyny. Poza wodą dziecku można podawać także przeznaczone dla danej grupy wiekowej elektrolity – są to preparaty najczęściej w postaci saszetki z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie, które pomagają uzupełnić utracone płyny i składniki mineralne zdecydowanie skuteczniej niż czysta woda.

Warto też pamiętać o domowych sposobach na biegunkę, takich jak podawanie lekkich potraw: kleiku ryżowego, papki z marchewki i innych gotowanych warzyw, pieczonego jabłka. To delikatne dania, które nie podrażnią nadwyrężonego układu pokarmowego.

Biegunka po antybiotyku u dziecka: jak jej zapobiegać?

Nie ma sposobu, który zagwarantuje nam, że biegunka po antybiotyku nie wystąpi u dziecka. Są jednak sposoby, by zminimalizować ryzyko. Najważniejszy to stosowanie się do zaleceń lekarza i podawanie dobrej jakości probiotyków dedykowanych dla dzieci. Probiotyk wzmacnia florę bakteryjną i chroni układ pokarmowy przed negatywnymi skutkami działania leków. Probiotyk podaje się w pewnym odstępie od antybiotyku, by działanie tych preparatów nie znosiło się wzajemnie. Należy też pamiętać o zasadzie, że antybiotyku nigdy nie podajemy na czczo.

Probiotyki można też podawać profilaktycznie, szczególnie w sezonie jesienno – zimowym. Dlaczego? Wzmocnienie flory bakteryjnej w jelitach ma duży wpływ na ogólny poziom odporności organizmu, co jest szczególnie ważne w okresie wzmożonych infekcji. Dodatkowo, jeśli już dojdzie do infekcji i konieczne będzie podanie antybiotyku, flora bakteryjna będzie mocniejsza i odporniejsza na jego działanie, co redukuje ryzyko wystąpienia biegunki jako reakcji na podanie leku.