Jak długo występuja kolki u niemowląt?

Kolka niemowlęca to zjawisko występujące stosunkowo często. I choć dolegliwość ta bywa bardzo uciążliwa zarówno dla dziecka, jak i dla jego rodziców (a także sąsiadów), nie jest ona chorobą, a jedynie przejściowym zaburzeniem. Należy pamiętać, że pomimo wielu niedogodności ta dokuczliwa przypadłość kiedyś minie. Kiedy? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.

Czym jest kolka niemowlęca?

Pierwsza definicja kolki niemowlęcej została sformułowana w roku 1954 przez amerykańskiego pediatrę Morrisa Wessela. Zgodnie z nią, za kolkę uznaje się utrzymujący się ponad 3 godziny na dobę intensywny płacz i niepokój u dziecka, występujący minimum 3 razy w tygodniu i pojawiający się przez okres co najmniej 3 tygodni. Tak zwane kryteria Wessela (lub inaczej: reguła trzech) zyskały powszechną popularność i są cytowane do dziś. W roku 2006, wraz z opublikowaniem kryteriów rzymskich III (czyli obowiązującej na całym świecie klasyfikacji zaburzeń układu pokarmowego), reguły rozpoznawania kolki niemowlęcej uległy pewnym modyfikacjom. Zgodnie z nowymi kryteriami rzymskimi aby zdiagnozować kolkę u dziecka muszą być spełnione następujące warunki: napady płaczu pojawiają się bez istotnej przyczyny, trwają przez co najmniej 3 godziny w ciągu doby, występują minimum 3 razy w tygodniu przez co najmniej tydzień, a rozwój i wzrastanie dziecka odbywają się przy tym prawidłowo.

Przyczyny kolek u niemowląt

Przyczyny występowania kolek niemowlęcych wciąż nie zostały do końca wyjaśnione. Jednak lekarze pediatrzy przyjmują, że prawdopodobnie są one związane z niedojrzałością przewodu pokarmowego prowadzącą do zaburzeń perystaltyki jelit. Inna teoria głosi, że bolesne skurcze jelit u niemowląt mogą pojawiać się w reakcji alergicznej na określone składniki pokarmowe, przede wszystkim białka mleka krowiego spożywanego przez karmiącą matkę. Kolka niemowlęca może występować również w związku z nietolerancją laktazy – enzymu odpowiedzialnego za trawienie mleka, który znajduje się zarówno w mleku matki, jak i w mieszankach modyfikowanych. Za kolkę u niemowlaka może także odpowiadać zbyt duża ilość powietrza połykanego wraz z pokarmem. Ma to związek przede wszystkim ze złą techniką karmienia (dziecko jest niewłaściwie przyłożone do piersi lub butelki), zbyt łapczywym ssaniem pokarmu oraz używaniem niedopasowanego smoczka i nieodpowiednio wyprofilowanej butelki. Połykane przez niemowlę pęcherzyki powietrza gromadzą się w jelitach, powodując bolesne wzdęcia i skurcze. Pozostałe przyczyny kolek niemowlęcych to przyjmowanie przez dziecko zbyt dużej ilości pokarmu w stosunku do masy ciała, zaburzenia flory jelitowej (występujące np. w trakcie antybiotykoterapii), nadmiar bodźców zewnętrznych połączony z niedojrzałością układu nerwowego, niepokój i nerwowość matki w trakcie karmienia oraz palenie przez nią papierosów w okresie karmienia (bierne i czynne).

Objawy kolki u dziecka

Głównym objawem kolki jest niepohamowany, głośny płacz maleństwa, pojawiający się pomimo zaspokojenia jego podstawowych potrzeb. Pomimo licznych prób podejmowanych przez mamę i tatę dziecko nie chce się uspokoić i jest wyraźnie rozdrażnione. Nawracające skurcze jelit są dla maluszka bolesne, co można rozpoznać po podkurczaniu przez niego nóżek, zaczerwionej buzi oraz wzdętym i napiętym brzuszku. Objawy najczęściej pojawiają się o określonej porze dnia (zazwyczaj późnym popołudniem lub wieczorem).

Do kiedy trwają kolki u niemowląt?

Kolki niemowlęce rozpoczynają się zazwyczaj około 3. tygodnia życia. Atak pojawia się nagle – dziecko zaczyna płakać i grymasić bez wyraźnego powodu. Nie towarzyszy temu gorączka ani żadne inne symptomy chorobowe. Niestety, nie istnieje jeden uniwersalny sposób radzenia sobie z kolką u niemowlaka. Najlepiej po prostu uważnie obserwować pociechę i zwracać uwagę na to, w jakich sytuacjach występują ataki. Jedynym skutecznym sposobem na poradzenie sobie z tą uciążliwą dolegliwością jest cierpliwość. Rodzice małych dzieci wiedzą jednak, że taką poradę bardzo trudno zastosować w praktyce. Dlatego aby złagodzić cierpienie niemowlaka i pomóc mu przetrwać ten trudny czas warto zastosować metody doraźne, np. ciepłe okłady, masaże brzuszka i plecków, ograniczenie ilości bodźców zewnętrznych przy karmieniu, dbanie o odpowiednią technikę karmienia, tulenie i kołysanie. W łagodzeniu kolek pomagają też probiotyki – specjalne preparaty zawierające odpowiednio wyselekcjonowane szczepy dobroczynnych bakterii jelitowych. O pomoc w wyborze odpowiedniego probiotyku można poprosić pediatrę.

Do którego miesiąca występują kolki u dzieci?

Kolki niemowlęce występują zarówno u dzieci karmionych piersią, jak i przyjmujących pokarm z butelki. Kolkę możesz podejrzewać u maluszka w wieku pomiędzy trzecim tygodniem a szóstym miesiącem życia, który poza atakami niepokoju rośnie i rozwija się prawidłowo. Płacz u zdrowego dziecka jest naturalnym sposobem komunikowania się z rodzicami – maluszek sygnalizuje w ten sposób swoje najważniejsze potrzeby, zarówno fizjologiczne, jak i emocjonalne. Dlatego jeżeli pomimo zaspokojenia podstawowych potrzeb dziecko zaczyna nagle przeraźliwie płakać, możesz podejrzewać u niego kolkę. Takie objawy zazwyczaj po pewnym czasie ustępują samoistnie. Jeśli dziecko skończyło pół roku, a okresy napadowego płaczu nadal się powtarzają, skonsultuj się z lekarzem pediatrą.

Kiedy przechodzą kolki u niemowląt?

Jak wspominaliśmy, kolki niemowlęce nie są chorobą i prędzej czy później ustępują samoistnie. Dolegliwości pojawiają się u zdrowego dziecka, którego potrzeby są na bieżąco zaspokajane: nie jest ono ani głodne, ani przegrzane, ani zaniedbywane. U większości dzieci okres kolkowy kończy się około szóstego miesiąca życia (czasami nieco wcześniej). To przejściowe zaburzenie, które nie jest związane z niewłaściwą pielęgnacją ani nieumiejętnym opiekowaniem się niemowlakiem. I choć napady kolki bywają źródłem ogromnego stresu i lęku dla rodziców, tak naprawdę nie ma się czego bać. Pamiętajmy, że niepokój opiekunów (jak i wszystkie inne ich emocje) udziela się maleństwu, dlatego najlepsze, co możemy dla niego zrobić w tym ciężkim okresie to zapewnić mu spokój i poczucie bezpieczeństwa. Po pierwszym półroczu życia najprawdopodobniej kolki miną i wszystko wróci do normy.