TInformacje na tej stronie są przeznaczone dla profesjonalistów posiadających wiedzę medyczną. Potwierdzam, że jestem uprawniony do zapoznania się z materiałami o charakterze naukowym zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi w RP
Unfortunately, as you are not a health care professional we cannot provide you this information.
Zatwardzenie u noworodka jest bardzo problematyczne, bo dziecko, które ma problemy z wypróżnieniem się jest płaczliwe, marudne, ma trudności ze spaniem, często też nie przybiera prawidłowo na wadze. Podpowiadamy, jak radzić sobie z zatwardzeniem u noworodka.
Czym jest zatwardzenie? O zaparciach mówimy w przypadku braku długotrwałego braku wypróżnień. U noworodków jednak to nie częstotliwość oddawania stolca ma największe znaczenie, a jego wygląd. Jeśli stolec jest zbity, suchy i twardy, a nie papkowaty i miękki, jak powinno to wyglądać na początku życia dziecka, mamy do czynienia z zatwardzeniem. Noworodek cierpiący na zaparcia może więc wypróżniać się codziennie (choć zdarza się oddawanie stolca co dwa – trzy dni), ale widać, że jest to czynność trudna, bolesna, dziecko pręży się, płacze, a wydalany stolec jest twardy i zbity. Sytuacja jest więc bardzo niekomfortowa zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców, którzy nie wiedzą, jak wesprzeć maluszka i ukoić jego płacz.
Noworodki karmione mlekiem modyfikowanym to zdecydowana większość wszystkich dzieci, które w pierwszym miesiącu życia cierpią na zatwardzenie. Dlaczego tak się dzieje? Nawet najlepsza mieszanka nie jest identyczna pod względem składu z mlekiem matki, nie jest więc w pełni kompatybilna z niedojrzałym jeszcze układem pokarmowym dziecka. Może się więc zdarzyć, że będziemy musieli przetestować różne mieszanki, zanim znajdziemy tę idealną, którą nasze dziecko będzie dobrze trawić.
Problemy z zaparciami i zatwardzeniem u noworodków karmionych mlekiem modyfikowanym mogą być też wynikiem nieprawidłowego przygotowania mleka, a także źle dobranej butelki, co utrudnia prawidłowe ssanie.
Dzieci karmione piersią bardzo rzadko mają problem z zatwardzeniem. Zaparcia w takiej sytuacji mogą być związane z chorobą Hirschsprung – jest to choroba wrodzona, która polega na braku zakończeń nerwowych w końcowym odcinku jelita grubego, niekiedy wręcz w samej odbytnicy, co utrudnia drożność jelit, a w konsekwencji powoduje przewlekłe zaparcia już od pierwszych dni życia. Dlatego zatwardzenie u noworodków karmionych piersią wymaga pilnej konsultacji z pediatrą.
Oczywiście przyczyny mogą – i często są – inne. Zatwardzenie może pojawić się, gdy dziecko je zbyt mało – należy pamiętać, że mleko to nie tylko pokarm, ale też płyn gwarantujący odpowiednie nawodnienie organizmu. Gdy nawodnienie jest zbyt niskie, stolec może być suchy i trudny do wydalenia. W takiej sytuacji warto skonsultować się z położną laktacyjną lub certyfikowaną doradczynią laktacyjna, by skontrolowała, czy dziecko prawidłowo chwyta brodawkę i odpowiednio ssanie – im wcześniej to zrobimy, tym, szybciej skorygujemy ewentualne błędy i problem się rozwiążę.
Zatwardzenie może być też efektem alergii czy nietolerancji pokarmowej – wówczas pod okiem lekarza zastosowana jest dieta eliminacyjna u matki. Jednocześnie należy pamiętać, że zgodnie z obecnymi zaleceniami, nie istnieje „dieta matki karmiącej” – karmiąc piersią, kobieta może jeść w zasadzie wszystko i w większości przypadków nie ma żadnej negatywnej reakcji ze strony organizmu niemowlęcia.
Tak małemu dziecku nie podajemy bez porozumienia z lekarzem żadnych preparatów przeczyszczających! Nie należy też sugerować się podpowiedziami dziadków, którzy sugerują, by napoić dziecko wodą, wodą z glukozą czy herbatką z koperku albo rumianku. Podanie jakiegokolwiek innego produktu niż mleko matki czy mleko modyfikowane uważane jest za rozszerzanie diety, a na to przyjdzie czas, gdy maluszek ukończy sześć miesięcy. Warto jednak sięgnąć po domowe sposoby na zaparcia.
Dużą ulgę może przynieść dziecku delikatny masaż brzuszka. Masujemy kolistymi, łagodnymi ruchami w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Uwaga: jeśli dziecko reaguje na masaż płaczem i wyginaniem się, należy go przerwać. W wypróżnieniu może też pomóc naprzemienne uginanie nóżek dziecka w kierunku brzucha – ruch przypomina ten, jaki wykonujemy ćwicząc „rowerek”. W rozluźnieniu, które sprzyja wypróżnieniu pomaga też ciepło. Dziecku możemy pomóc stosując ciepłą kąpiel, a także okład na brzuszek – na rynku znajdziemy wiele termoforów niemowlęcych odpowiednio małych i w miękkich, puszystych pokrowcach. Jeśli te łagodne metody nie pomagają, należy koniecznie skontaktować się z pediatrą. Przedłużające się zaparcia mogą mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia dziecka.
W przypadku dzieci karmionych piersią najskuteczniejszą metodą na zatwardzenie jest zwiększenie częstotliwości przystawiania dziecka do piersi. To ważne, by prawidłowo nawodnić organizm dziecka i doprowadzić do rozluźnienia stolca. To szczególnie istotne, bo w pierwszej fazie ssania mleko jest bardziej wodniste i służy raczej do zaspokojenia pragnienia niż najedzenia się. Dlatego częste przystawianie na krócej skuteczniej nawadnia niż rzadsze, ale zdecydowanie dłuższe sesje noworodka przy piersi.
Samodzielnie nie podajemy noworodkowi żadnych leków ani suplementów diety, zdarza się jednak, że przy uporczywych lub przewlekłych zaparciach lekarz zaleci wsparcie farmakologiczne. Zazwyczaj przepisywane są preparaty z laktulozą.
