TInformacje na tej stronie są przeznaczone dla profesjonalistów posiadających wiedzę medyczną. Potwierdzam, że jestem uprawniony do zapoznania się z materiałami o charakterze naukowym zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi w RP
Unfortunately, as you are not a health care professional we cannot provide you this information.
W przypadku niemowląt każda infekcja jest powodem do niepokoju, nawet lekkie przeziębienie, a co dopiero poważniejsze choroby, takie jak grypa. Jednocześnie układ immunologiczny maluszków nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, co sprzyja chorobom. Podpowiadamy, jak dbać o odporność niemowlęcia, szczególnie w sezonie grypowym.
Odporność małych dzieci jest zdecydowanie niższa niż dorosłych. Dlaczego tak się dzieje? Przyczyny tego zjawiska są złożone. Po pierwsze na funkcjonowanie układu odpornościowego bardzo duży wpływ ma prawidłowo rozwinięta i mocna flora bakteryjna w jelitach. A jej wytworzenie wymaga czasu – gdy maluszek przychodzi na świat, jego organizm jest praktycznie jałowy, pierwsze bakterie kolonizują go w chwili porodu oraz podczas kontaktu skóra do skóry z matką, a także trafiają do jego jelit wraz z pokarmem. Jednak wykształcenie mocnej flory bakteryjnej wymaga czasu. Dodatkowo, odporność w dużej mierze kształtuje się w procesie ścierania się z różnymi patogenami. Organizm niemowlęcia nie ma jeszcze wielu okazji do takich treningów, dlatego jego reakcje obronne rzadko są bardzo skuteczne. To dlatego pediatrzy zalecają, żeby rodzice malucha absolutnie nie przyjmowali wizyt osób chorych, choćby był to tylko katar. Lekkie przeziębienie mało uciążliwe dla osoby dorosłej może okazać się infekcją groźną w skutkach dla niemowlęcia. Z
Sezon grypowy to okres, gdy liczba zachorowań na grypę znacząco rośnie. Ogniska epidemii mają różną lokalizację i zwykle są niewielkie, ale wzrost liczby przypadków można zaobserwować w całym kraju. Przypadają one zawsze na najchłodniejszą porę roku w danym kraju. Ile czasu trwa sezon grypowy w Polsce? Kiedy tylko temperatury zaczynają spadać, to jest na początku października, powoli zaczyna rosnąć liczba przypadków grypy. Szczyt zachorowań przypada zwykle na listopad i grudzień, po czym liczba przypadków zaczyna spadać w kolejnych miesiącach. Za koniec sezonu grypowego uważany jest marzec. W kolejnych miesiącach choroba ta praktycznie nie występuje.
Oznacza to, że dzieci, które przychodzą na świat w tym okresie są szczególnie narażone na poważną infekcję. Jednak dotyczy to nie tylko noworodków, choć oczywiście ich odporność jest najsłabsza. Także dzieci już kilkumiesięczne, które urodziły się wiosną lub latem, jesienią i zimą mogą zetknąć się z wirusami grypy. Jednocześnie sezon grypowy to też czas wzmożonej aktywności innych wirusów, w tym ponad 200, które mogą wywołać przeziębienie, także problematyczne w przypadku małych dzieci.
Przeziębienie u dziecka jest infekcją tyleż częstą, co nieprzyjemną. Maluszek nie rozumie, co się dzieje z jego ciałem, jest rozdrażniony, marudny i płaczliwy. Niemowlę nie potrafi poradzić sobie z pozbywaniem się wydzieliny zalegającej w nosie, co oznacza konieczność usuwania jej przez rodziców różnego rodzaju urządzeniami – dla dziecka to bardzo nieprzyjemne, a dla rodziców stresujące. Niemowlęta podczas przeziębienia mogą być też apatyczne, mieć mniejszy apetyt, co u najmłodszych dzieci przekłada się na mniejszą ilość spożywanego mleka, a co za tym idzie – na ryzyko odwodnienia. A to, w przeciwieństwie do łagodnej infekcji wirusowej, jest naprawdę niebezpieczne dla zdrowia dziecka. W skrajnych przypadkach konieczna może być nawet hospitalizacja, by odwodnionemu maluchowi podawać kroplówki, które uzupełnią poziom płynów w organizmie.
Jak radzić sobie z przeziębieniem u dziecka? Jak już wspomnieliśmy, bardzo niebezpiecznej jest odwodnienie, dlatego kluczowe jest dbanie o to, by maluch spożywał odpowiednią ilość płynów – nawet nieco więcej niż na co dzień. W przypadku dzieci do szóstego miesiąca życia receptą jest częstsze przystawianie do piersi lub zwiększenie częstotliwości podawania mleka modyfikowanego, jeśli taki sposób karmienia wybraliśmy. U dzieci na etapie rozszerzania diety, a więc po ukończeniu sześciu miesięcy, najlepiej jest podawać jak najczęściej niewielkie ilości wody. Jeśli zauważymy oznaki odwodnienia, możemy do wody dodać elektrolity – poprośmy farmaceutę o specyfik przeznaczony dla niemowląt. Oczywiście niezbędny jest też kontakt z pediatrą i stosowanie jego zaleceń. Do lekarza jak najszybciej musimy udać się, jeśli wystąpi gorączka. Jednak i bez podwyższonej temperatury u niemowlęcia konsultacja jest potrzebna – lekarz oceni, czy to tylko łagodna infekcja, osłucha maluszka i doradzi, jak postępować. Obecnie w przypadku przeziębienia u niemowląt pediatrzy bardzo często zalecają inhalacje solą fizjologiczną, co nawilża śluzówkę i ułatwia pozbywanie się wydzieliny z noska.
Jak już wspomnieliśmy, odporność malucha nie jest wysoka. Najniższa jest w tzw. luce odpornościowej między trzecim a dziewiątym miesiącem życia, kiedy kończą się przeciwciała otrzymane od matki, a brak jeszcze wytworzonych przez organizm. Wtedy dziecko jest najbardziej narażone na choroby. Jednak i w tym momencie możemy pracować nad odpornością niemowlęcia. Jedną z najlepszych metod wzmocnienia układu immunologicznego maluszka jest karmienie piersią. Mleko matki bardzo pozytywnie wpływa na odporność, zawiera przeciwciała, sprzyja też kształtowaniu flory bakteryjnej w jelitach. WHO zaleca obecnie karmienie wyłącznie mlekiem matki do ukończenia szóstego miesiąca życia, a następnie kontynuację karmienia przy równoległym rozszerzaniu diety. Gdy rozszerzamy dietę warto od początku podawać dziecku jak najwięcej warzyw i włączać produkty pełnoziarniste, bo to sprzyja zdrowiu organizmu.
Aby wzmocnić odporność niemowlęcia, bardzo ważne jest dbanie o higienę. Obowiązkowo myjemy ręce przed dotknięciem malucha, dbamy też o czystość otoczenia. Jednak… nie za bardzo. Dezynfekowanie wszystkich powierzchni jest niezalecane, bo jałowe otoczenie nie pozwala dziecku na kontakt z patogenami, który jest niezbędny, by wytworzyły się mechanizmu obronne.
Elementem wzmacniania odporności dziecka są też regularne spacery. Należy oczywiście unikać zatłoczonych miejsc, gdzie niemowlę mogłoby mieć kontakt z chorymi, ale codzienne wyjścia są bardzo ważne. Jeśli wychodzimy z dzieckiem bez względu na pogodę (wystarczy tylko odpowiednia odzież), jego organizm przyzwyczaja się do zmiennych warunków i uodparnia się na nie. Bardzo ważne jest przy tym, by nie ulec pokusie przegrzewania dziecka. Maluchy nie potrzebują być ubrane trzy razy cieplej niż dorośli… Także niższa temperatura w domu i częste wietrzenie sprzyjają kształtowaniu odporności u dziecka. Gdy dziecko jest już nieco starsze, warto sięgnąć po takie sposoby na wzmocnienie organizmu, jak hartowanie. Oczywiście nie namawiamy do tego, żeby od razu morsować czy biegać boso po śniegu… Warto jednak wprowadzić zwyczaj kąpieli w letniej wodnej kończonych jeszcze chłodniejszym prysznicem.
W przypadku niemowląt musimy pamiętać, że nie wprowadzamy żadnych farmaceutyków bez porozumienia z pediatrą. Jeśli zależy nam na wsparciu odporności dziecka, warto poprosić lekarza o polecenie dobrej jakości probiotyków w kroplach, który można podawać już od pierwszych dni życia. Probiotyk, wzmacniając florę bakteryjną w jelitach, nie tylko wspiera odporność dziecka, ale też korzystnie wpływa na układ trawienny maluszka i łagodzi kolki. Niemowlętom można też podawać tran – znakomicie wpływa na funkcjonowanie systemu immunologicznego, bo zawiera dużo witaminy D oraz niskonasycone kwasy tłuszczowe typu omega.
