TInformacje na tej stronie są przeznaczone dla profesjonalistów posiadających wiedzę medyczną. Potwierdzam, że jestem uprawniony do zapoznania się z materiałami o charakterze naukowym zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi w RP
Unfortunately, as you are not a health care professional we cannot provide you this information.
Wysoki poziom odporności ma bardzo duży wpływ na komfort naszego życia. To od dobrej pracy układu immunologicznego zależy, czy będziemy skutecznie stawiać czoła bakteriom i wirusom, z którymi styka się każdy z nas, czy też będziemy borykać się z powracającymi infekcjami. Jak wzmocnić odporność u osoby dorosłej?
Układ immunologiczny śmiało możemy zaliczyć do jednego z najważniejszych w naszym organizmie. To on stanowi barierę dla atakujących nas każdego dnia bakterii i wirusów. Jeśli nie funkcjonuje prawidłowo, organizm narażony jest na choroby – zarówno drobne infekcje, jak i poważniejsze schorzenia. Fundamenty wysokiej odporności budujemy w dzieciństwie, ale dobrą wiadomością jest to, że i w dorosłym życiu możemy sporo zrobić, żeby poprawić jej poziom.
W przypadku odporności możemy mówić o dwóch jej rodzajach: odporności wrodzonej oraz nabytej. Ta pierwsza nazywana jest również nieswoista, a druga – swoistą. Na czym polega każda z nich? Odporność wrodzona ma uwarunkowania genetyczne. Jest to ogólna bariera, która sprawia, że patogeny nie wnikają do naszego organizmu, a jeśli już wnikną – są unieszkodliwiane. Ten rodzaj odporności nie ma precyzyjnych mechanizmów nastawionych na konkretne patogeny. W odporności nieswoistej biorą udział bardzo różne narządy i układy: skóra, błony śluzowe układu oddechowego czy flora bakteryjna układu pokarmowego. Objawem działania jej mechanizmów są na przykład wymioty i biegunka oraz wysoka gorączka, która dowodzi, że organizm walczy z chorobą
Odporność swoista powstaje natomiast dopiero w zetknięciu z konkretnymi patogenami i jest nakierowana na zwalczanie tych konkretnych czynników. Są to więc mechanizmy bardzo precyzyjne, ale nadal niezwykle istotne.
Największy wpływ mamy oczywiście na budowanie naszej odporności swoistej. Jedną z metod jest stosowanie szczepień. Warto pamiętać, że poza szczepieniami ochronnymi obowiązkowymi w dzieciństwie mamy możliwość korzystania też z dodatkowych szczepień w okresie dorosłym. Niekiedy są one refundowane, szczególnie jeśli uda nam się zakwalifikować do programu profilaktyki konkretnej choroby np. PV, najczęściej jednak trzeba liczyć się z poniesieniem kosztów. Mimo to warto to rozważyć, bo szczepienia ochronne bardzo skutecznie budują odporność. Możemy skorzystać np. ze szczepionki na grypę, zalecanej szczególnie w sezonie jesienno – zimowym.
Choć nie mamy wpływu na poziom swojej odporności wrodzonej, mamy wpływ na wiele czynników, które wpływają na funkcjonowanie poszczególnych jej elementów. Oto trzy proste sposoby na skuteczne podniesienie poziomu odporności u dorosłych.
Sen. Niedobory snu bardzo szybko osłabiają organizm i powodują spadek poziomu odporności. Wystarczy kilka zarwanych nocy, a jesteśmy dużo bardziej podatni na infekcje. Ile powinniśmy spać? To kwestia indywidualna, jednak co najmniej siedem godzin snu na dobę uważa się za odpowiednie dla utrzymania zdrowia. Jeśli nie możemy tyle przespać w ciągu nocy, warto zadbać o krótką drzemkę w ciągu dnia. Istotna jest też jakość tego snu: powinniśmy spać w dobrze zaciemnionej sypialni, w ciszy i niskiej temperaturze, pomieszczenie powinno też być wywietrzone. Najlepiej kłaść się spać jeszcze przed północą i o w miarę stałej porze, a przez co najmniej godzinę przed snem nie używać już urządzeń z ekranami emitującymi niebieskie światło.
Aktywność fizyczna, najlepiej na świeżym powietrzu. Ruch wpływa na odporność na kilku poziomach: po pierwsze pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i ogoleni sprawności organizmu. Poza tym ruch na powietrzu oznacza stykanie się z różnego typu patogenami, więc budujemy swoją odporność nabyta. Co ważne, mamy okazję przyzwyczaić się do zmiennych temperatur. A nie ma nic gorszego niż spędzać całe dnie z ciepłych pomieszczeniach z grzejnikami i nagle skonfrontować się z jesienną aurą. Już zwykłe spacery pomogą naszemu organizmowi przyzwyczaić się do nowych warunków.
Relaks. Kiedy jesteśmy zestresowani, w organizmie rośnie poziom kortyzolu, który obniża skuteczność reakcji immunologicznej. Trudno uniknąć w życiu stresujących czynników, dlatego musimy nauczyć się, jak sobie z nimi radzić. Każdy sposób jest dobry: joga, a może masaż? Relaksująca kąpiel? Ważne, żeby nauczyć się niwelować napięcie.
Prawidłowe żywienie ma ogromny wpływ na stan całego naszego organizmu, a więc także na to, jak funkcjonuje nasz układ odpornościowy. Szczególnie, że bardzo\ważną funkcję w nim pełnią jelita, a konkretnie – kolonizujące je bakterie. Dlatego w diecie nie może zabraknąć produktów, które wzmacniają tę mikroflorę. Co to za produkty? Przede wszystkim kefir i jogurt naturalny, które zawierają kultury żywych bakterii, są więc naturalnymi probiortykami. Bardzo wysoką skuteczność mają tu też różnego typu kiszonki – przy czym kisić możemy nie tylko kapustę czy ogórki; obecnie to bardzo modny sposób przetwarzania żywności bez trudu znajdziemy wiele ciekawych przepisów.
Dieta wzmacniająca odporność powinna być też bogata w warzywa i owoce, przy czym warzywa możemy jeść w ilości niemal nieograniczonej, natomiast w przypadku owoców należy zachować umiar, bo zawierają sporo cukru. Dlaczego warzywa są tak ważne? Są one najlepszym źródłem dobrze przyswajalnych witamin, w tym witaminy C, która jest bardzo istotna w procesie budowania odporności. Znajdziemy ją na przykład w natce pietruszki czy cebuli.
Na poziom odporności wpływa też spożywanie produktów o działaniu antybakteryjnym: czosnku, cebuli czy ostrej papryki. Nie zapominajmy też o przyprawach, które mają takie działanie, to przede wszystkim kurkuma i imbir.
W aptekach znajdziemy wiele leków na odporność. Suplementy, które mają podnieść poziom odporność możemy kupić też w popularnych drogeriach. Czy warto po nie sięgnąć? Przede wszystkim musimy pamiętać, że tego rodzaju produkty nie mogą zastąpić opisanej wyżej dbałości o odporność, należy traktować je wyłącznie jako uzupełnienie. Poza tym nie wszystkie preparaty mają tak samo skuteczne działanie. Jakich składników przede wszystkim należy szukać?
Szczepy bakterii kwasu mlekowego z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium oraz niektóre gatunki bakterii Escherichia i Bacillus znajdziemy w probiotykach. Choć probiotyki kojarzymy przede wszystkim jako leki osłonowe stosowane w czasie leczenia antybiotykami, mają one znakomity wpływ na podniesienie poziomu naszej odporności. Jak już bowiem wiemy, skuteczność reakcji immunologicznej zależy w dużym stopniu od tego, na ile rozwinięta jest mikroflora w jelitach. Probiotyki działają na nią wzmacniająco. Warto stosować je przez dłuższy czas profilaktycznie, szczególnie w sezonie jesienno – zimowym, kiedy prawdopodobieństwo infekcji jest największe, a organizm jest naturalnie osłabiony.
Witamina A ma ogromny wpływ na poziom odporność, a często cierpimy na jej niedobory. Największe efekty przynosi, kiedy połączona jest z tłuszczem, który jest niezbędny do jej rozpuszczenia. Dlatego jako lek na odporność zaleca się tran – jest to tłuszcz z wątroby niektórych ryb. Poza witaminami zawiera niskonasycone kwasy tłuszczowe o właściwościach prozdrowotnych.
Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) to bardzo popularny składnik naturalnych suplementów na podniesienie odporności. W przeciwieństwie do tranu, z preparatów tych mogą śmiało korzystać też weganie. Echinacea nie tylko sprawia, że trudniej zapadamy na infekcje, ale też – jeśli dojdzie do choroby – skraca czas jej trwania.
