Rodzaje odporności - wszystko co musisz wiedzieć

Od tego, jaką mamy odporność zależy to, czy cieszymy się zdrowiem i czy nie imają się nas infekcje. Dlatego warto wiedzieć, jak działa układ immunologiczny i jakie są rodzaje odporności naszego organizmu.
Układ immunologiczny jest swoistym „strażnikiem” naszego organizmu. To on dba o to, by nie zagrażały nam chorobotwórcze bakterie i wirusy. Od sprawności jego działania zależy to, co nazywamy odpornością, czyli zdolność organizmu do właściwej odpowiedzi na zagrażające mu bodźce i czynniki patogenne. Jest ona kluczowa dla naszego zdrowia, bo każdego dnia mamy do czynienia z czynnikami, które nam zagrażają i od poziomu odporności zależy, czy będziemy zdrowi, czy tez błyskawicznie będziemy łapać infekcje. 

Układ immunologiczny: jak jest zbudowany i jak działa

Układ immunologiczny to wiele narządów i systemów, których skoordynowane działanie chroni nasz organizm. Jego elementy składowe to przede wszystkim narządy limfatyczne i naczynie chłonne a także przeciwciała i komórki biorące udział w reakcjach odpornościowych. Elementem całego systemu jest też skóra, która jest pierwszą barierą dla drobnoustrojów, które mogły wnikać do naszego organizmu.
Bardzo ważnym elementem tego systemu są…jelita. A konkretnie flora bakteryjna, która się w nich znajduje. W jaki sposób działa? Bakterie kolonizujące układ pokarmowy stanowią dla bakterii chorobotwórczych konkurencję w walce o składniki odżywcze niezbędne do rozwoju. W pewnym uproszczeniu można więc powiedzieć, że im lepiej rozwinięta jest nasza flora bakteryjna, tym więcej składników odżywczych zużywa, a tym samym mniej zostaje dla bakterii, które wywołują choroby, co sprawia, że nie mogą się one rozwijać i namnażać. W jelitach znajdują się też Kępki Peyera – bardzo ważne dla układu immunologicznego. To skupiska grudek limfatycznych, których zadaniem jest wytwarzanie odpowiedzi immunologicznej w kontakcie z patogenami.

Dwa rodzaje odporności

Mówiąc o odporności organizmu, mamy na myśli dwa jej rodzaje.
Odporność wrodzona nazywana jest inaczej odpornością nieswoistą. Jest ona wrodzona i ma uwarunkowania genetyczne, co oznacza, że nie możemy jej kształtować naszymi działaniami czy czynnikami środowiskowymi. To pierwsze mechanizmy obronne naszego organizmu. Elementem odporności nieswoistej jest na przykład skóra, która uniemożliwia wnikanie drobnoustrojom do naszego organizmu. Jeśli jednak bakterie znajdą drogę do naszego wnętrza, w ramach odporności wrodzonej prowadzona jest pierwsza kontrofensywa mająca na celu zniszczenie patogenów. Do akcji wkraczają bakterie jelitowe i błony śluzowe układu oddechowego. To, co uznajemy za objawy choroby, a więc biegunka, gorączka czy wymioty to właśnie zewnętrzne oznaki tego, że walka z choroba trwa, a nasza odporność nieswoista działa.
Odporność nabyta nazywana jest inaczej odpornością swoistą. Powstaje ona w bezpośrednim kontakcie z patogenami. Budujemy ją więc na przykład poprzez szczepienia, gdy w kontrolowany sposób wytwarzana jest odpowiedź immunologiczna na dany patogen. W ten sposób organizm „uczy się”, jak reagować, gdy ponownie się z nim zetknie. Odporność swoistą wyrabiamy także w trakcie przechodzenia chorób. To proces, który wymaga czasu. To właśnie dlatego małe dzieci mają tak niska odporność i łatwo łapią różnego rodzaju infekcje – ich układ immunologiczny bazuje niemal wyłącznie na odporności wrodzonej. Z tego też względu nadmierne chronienie dziecka przed kontaktem z bakteriami nie jest dobre. Dlatego nie powinno się m.in. odkażać wszystkiego, z czym maluch ma kontakt ani unikać wychodzenia z domu. W toku tych wszystkich codziennych czynności, organizm dziecka styka się z różnego rodzaju bakteriami i stopniowo buduje na nie odporność. 
To jednak nie wszystko – aby poziom odporności był wysoki, musimy dbać o dobrostan całego naszego organizmu. Na sprawność działania systemu immunologicznego działa m.in. odpowiednia ilość snu, czy aktywność fizyczna. Niezbędna jest też odpowiednio zbilansowana dieta, która dostarcza składników odżywczych i witamin.